Herdenken bij het Welsh Division Memorial en het Veteranen- & Bevrijdingsconcert 1

Ontploffingen, kanongebulder en schoten luidden bijna 75 jaar geleden de bevrijding van Den Bosch in. Veel muziek zat daar niet bij. Bosschenaren leefden eind oktober 1944 enkele dagen tussen hoop en vrees. Geen zege zonder offers. 246 Britse militairen, 274 Duitse en 118 burgers overleefden het niet. Maar dik een half jaar voor op 5 mei in het noorden van Nederland de roodwitblauwe vlag uit kon, vierde Den Bosch haar bevrijding.

Onvergetelijke gebeurtenissen? Of vervagen de beelden van spanning en strijd nu steeds minder Bosschenaren tijdens de bevrijding van hun stad hebben meegemaakt en moesten zien te overleven tussen schietende militairen, instortende gebouwen en bruggen en stof en vuil.

Voor Gemengd Koor het ’s-Hertogenbosch bestaat er geen twijfel. Dat wil elk jaar blijven herdenken en de bevrijders van toen bedanken, zelfs al waren er deze zaterdag 27 oktober geen Welshmen bij die hebben meegevochten voor de vrijheid van de Brabantse hoofdstad. Wel lieten de nog levende veteranen zich vertegenwoordigen door familieleden.

Het Gemengd Koor maakte ook dit jaar van de kransleggingen een gedenkwaardig gebeuren. Het zong het indrukwekkende World War II Requiem en dwong bewondering af met het voor Brabantse strotten duivels moeilijke Welsh volkslied ‘Mae Hen Wlad’.  Samuel Wyn-Morris vertolkte het prachtige lied ‘Myfanwy’  en het koor ontroerde met ‘Tell my Father’, een laatste vraag van een stervende soldaat aan zijn kameraad uit de musical ‘Civil War’ van John Barrowman.

Muziek heeft een Januskop en schiet makkelijk van feestelijke ritmes naar melancholie. In vroeger tijden gingen trommelaars en trompetters de troepen die ten oorlog trokken vooruit. Maar muziek roept niet alleen op tot strijd of feesten. Ze verzoent ons met de harde werkelijkheid en helpt ons het ondraaglijke een beetje beter te verdragen. Jammer genoeg heeft muziek niet de kracht om oorlog te voorkomen, wel om tot nadenken te stemmen.

Het koor nam ’s avonds in Theater aan de Parade onder de bezielende leiding van Henk van der Sanden en de trefzekere begeleiding van pianist Rein Boeijen het publiek mee op een tijdreis langs oorlog en vrede. Het werd versterkt door de jonge kelen van vier solisten van de Loud Applaus Rising Stars, die Andrew Pike als hun begeleider meenamen. De sopraan Keely Morgan maakte indruk met ‘Keep The Home Fires Burning’  van Ivor Novello, een lied over de Eerste Wereldoorlog, dat net zo goed voor elke andere oorlog opgaat. Joseph Caval-Price bracht ons naar Vlaanderen in de Eerste Wereldoorlog. De Britse militair Ivor Gurney (1890-1937) overleefde een gasaanval in het door de strijd geschonden landschap en schreef het lied ‘In Flandres’ over zijn heimwee naar de groene heuvels thuis.

Joseph Cavalli-Price bleek een podiumpersoonlijkheid die het publiek deed opveren met zijn Welsh volksliederen.

Door het samen met de solisten zingen van evergreens, zoals ‘We’ll Meet Again’ en ‘From the Time You Say Goodbye’
liet het koor het publiek proeven van de sfeer uit de oorlogstijd toen militairen en thuisfront met muziek de moed er in probeerden te houden.

Het Gemengd Koor houdt de herinnering aan bevrijders levend op Bevrijdings- en Veteranendag en draagt er toe bij dat we ook nu nog stilstaan bij onze vrijheid die toen zo zwaar bevochten is. ,,Vrijheid is nooit vanzelfsprekend”, zei  Shannon Zoulfi, leerlinge van het Sint-Jans Lyceum. Zoulfi sprak ’s morgens tijdens de herdenking op het Welsh Memorial Plein en ’s avonds bij het Herdenkingsconcert in Theater aan de Parade. Zij interviewde een vrouw die acht jaar was toen de oorlog uitbrak en in Arnhem woonde. Keer op keer moest het meisje met haar gezin vluchten voor het oorlogsgeweld. Na de oorlog wilden velen de oorlog liefst vergeten. Het land moest weer worden opgebouwd. Maar Shannon Zoulfi vindt dat we moeten blijven praten over de oorlog, juist omdat onze vrijheid op het spel staat.

Tekst: Mieske van Eck.

Foto’s: Huub van Elderen.